Kategori: Bilgisayar Bilimleri

Bilgisayarlar günümüzde gencinden yaşlısına kadar herkesin hayatına girmiş ve dünyayı tabiri caizse köy haline getirmiş olan elektronik alettir. Onsuz iş yapmanın neredeyse mümkün olmadığı bu şeyin içini gerçekten biliyor veya öğrenmek istiyor musunuz? Peki Bilgisayar Mühendisliği bölümü okunduktan sonra neler yapılır? Çalışmak mı, akademisyenlik mi? Soruların cevabını bu yazıda bulabilirsiniz.

Bilgisayar Mühendisliği

Bilgisayar Mühendisliği en genelde yazılım ve donanım ile ilgilenir. Yazılım, bilgisayarın anladığı dildir yani soyuttur. Donanım, bilgisayarı bilgisayar yapan fiziksel parçalardır örneğin sabit disk, hafıza, işlemci vb gibi. Bu iki ana bileşen olmadan bilgisayar olmaz.  Bunlara ek olarak, Bilgisayar Mühendisliği ile Bilgisayar Bilimi birbirine karıştırılmamalıdır. Bilgisayar Bilimi hesaplanabilme kuramı, algoritma analizi, kriptografi gibi dallardan oluşur. Bu alt bilim dalları soyuttur ve matematikle yakından alakalıdır. Bilgisayar Mühendisleri bu bilim dallarını bilgisayara uygularlar. Üniversite alınan eğitim her iki bilim dalını da kapsar. Bu bölümden mezun olduktan sonra işe girerseniz, Bilgisayar Mühendisliği yaparsınız. Eğer akademik ortamda bu bilimin gelişmesine katkıda bulunursanız Bilgisayar Bilimi ile uğraşmış olursunuz.

Yazılım, içerisinde, emirleri okuyup yerine getirme kabiliyeti olan her türlü elektronik veya elektromekanik alete istediğimiz şeyi yaptırmamızı sağlayan emir (instruction) yada emirlerin topluluğudur. Bilgisayarlar yazılım içinde yer alan kodları okur ve verilen emirleri yerine getirirler. Örneğin, bir robotu yürütmek veya hesaplanması vakit alan bir matematiksel işlemi hesaplatmaktır.

Donanım, fiziksel olarak bilgisayarı oluşturan, hesaplama yapabilen (işlemci), bilgileri tutabilen (hafıza veya sabit disk) ve bir takım başka şeyleri yapabilen (veri iletimi gibi) cihazlardır. Cd-Dvd sürücü, soğutucu, klavye, monitör, klavye, sabit disk, hafıza, ekran kartı, tv kartı vb şeklinde sıralanabilir.

Bilim olarak ele aldığımızda, bilgisayarın temeli abaküse dayanır. Çünkü bilgisayarın temelinde hesaplama vardır. Günümüz bilgisayarlara benzer bilgisayarlar ilk olarak II. Dünya Savaşı sırasında kullanılmıştır. Sonraki yıllarda hızla gelişmiş ve günümüzdeki konuma gelmiştir.

Bilgisayar Bilmek Neden Önemli?

Bildiğiniz üzere, bilgisayarlar solunum cihazlarından muhasebeye, oyun konsollarından  silah sanayisine kadar her alanda ve her sektörde kullanılıyor. İnsanların işini kolaylaştırdığı için kullanımı hızla yayılmış ve hala yayılmakta. Bu nedenle çok farklı bir alanda eğitim almış olsanız dahi bilgisayar bilmek işe alım süreçlerinde önemli. En basit işlerde bile ofis yazılımlarını kullanabiliyor olmanız beklenir. Bunun yanında sadece iş hayatı için değil kendi kişisel gelişimizi için, hızla gelişen dünyaya ayak uydurmanız için gerekli, olmazsa olmazlardan.

Bilgisayar Mühendisliğinde İş ve Akademisyenlik

Günümüzde en gelişmiş ülkelerin bile birincil sorunlarının başında geliyor işsizlik. Peki Türkiye ‘de Bilgisayar Mühendisliği alanında bu durum böyle midir? Eğer kendinizi yeterince eğitmemişseniz ve mezun olduğunuz halde hala kafanızda hangi alana doğru yöneleceğiniz konusunda endişeler varsa iş bulmakta zorlanabilirsiniz zor. Fakat üniversitenin üçüncü, dördüncü yıllarında gelecek hedeflerinizi belirlemiş, o alanda çalışmalar yapmış, kendinizi eğitmişseniz iş bulmanız çok kolay.

İş dünyasında, başınızdaki kişinin sizden istediği şey verilen işi en iyi şekilde yapmanız. İşe alım süreçlerinde, yapılan mülakatlarda, aslında sizin  yaptığınız şey karşı tarafa ne kadar “Ben bu işi iyi yapabilirim” ‘i gösterdiğinizdir. Eğer karşı tarafı o işi iyi yapabildiğinize ikna ederseniz işe alınırsınız. Mülakatlarda sorulan soruların başında gelecekte ne yapmak istediğiniz olacaktır. Bu tip sorulara iyi cevap vermeli bilginizi göstermelisiniz.

Türkiye’de bilgisayar mühendislerinin yaptığı işler genel olarak yazılım geliştirme, veritabanı yönetimi, ağ yönetimi, bilgi güvenliği olarak ayrılabilir. Bunların dışında bilgisayar mühendislerinin çalıştıkları başka alanlar da vardır. Bunlara ek olarak, bir şirkette işe başlamak yerine kendi işinizi kurabilir ve patron olabilirsiniz. Ya da freelance olarak çalışabilirsiniz. Freelance olarak çalışma son zamanlarda artan bir çalışma yöntemi olmaya başladı. Evinizde oturduğunuz yerden aldığınız işi halledip ilgililere gönderebilirsiniz. Fakat bunun için çevrenizin geniş olması gerekir.

Türkiye ‘de ar-ge anlamında mühendislik bilginizi kullandığınız TUBITAK veya askeriye gibi sınırlı sayıda yer bulunuyor. O nedenle çoğu kişi yurtdışına çıkmayı hedefliyor. Beyin göçü yaşanıyor. Ar-ge olarak yapılan çalışmalar genelde üniversitelerde oluyor. Yurt dışına çıkma imkanı olmayanlar akademik hayata atılmayı hedefliyor.

Akademik anlamda Bilgisayar Mühendisliği ve Bilimi alanında çalışmak istiyorsanız elbette ki yapacağınız şey üniversitede kalmaktır. Türkiye’de genellikle hedeflenen şey yüksek lisansı yapıp doktora için yurt dışına çıkmaktır. Sonrasında Türkiye ‘ye geri dönüp burada çalışmalara devam edilir. Akademisyenler için yurt dışında doktora yapmanın önemi büyüktür. Üniversiteye alımlarda yurt dışı eğitimi almış olmanın verdiği avantajları azımsamamak gerekir.

Geleceğiniz için seçim yaparken kendinize sormanız gereken bazı sorular vardır. Bilgisayar alanında ilginizi çeken alan hangisidir? Hangi alanda çalışırken mutlu oluyor, zevk alıyorsunuz? Patron mu olmak istiyorsunuz yoksa yönetici olmakta yeterli mi? Çalışan bir arkadaşınız siz akademisyen olarak çalışırken sizden fazla para kazanıyorsa bu sizin için sorun olur mu? Bir problem üzerinde uzun süre boyunca düşünmek sizi sıkar mı?

Bu alanda kariyer yapmak isteyen arkadaşlara tavsiyem; öncelikli olarak kendinizi iyi yetiştirin. Üniversitede ekstra şeyler yapmak için çok vakit bulacaksınız. Eğlenceden fedakarlık yapıp araştırmalar yapın. Bu neymiş, şu ne demekmiş, bu nasıl olur gibi sürekli bir şeyleri kendinize sorun ve cevaplarını arayın. Ufak ufak projeler geliştirin. Üniversite bittiğinde birilerine gösterecek bir kaç projeniz olsun. Kendinize yukarıdaki gibi soruları sorun ve cevaplar ışında kariyer hedeflerinizi belirleyin. Çalışmak istediğiniz alan nedir? İş yerinde çalışmak istiyorsanız özellikle istediğiniz bir şirket var mı? Eğer varsa işe alma koşulları neler? Akademisyenlik düşünüyorsanız hangi üniversite? Yurt dışı seçenekleriniz arasında mı? İş kurmak size daha mı uygun? Her şeyi ayrıntılı düşünün. Hedefleriniz net olsun. Muallakta kalmayın yoksa düşünürken vakit kaybedersiniz veya elinizdeki seçeneklerin hepsi olumlu/olumsuz görünür ve seçim yapmanız zorlaşır. Kendinize güvenin ve vazgeçmeyin. Her zaman bir projeyi mükemmel yapamayabilirsiniz. Sorunlarla karşılaşabilirsiniz. Sizi mühendis yapacak olan sorunlara çözüm bulmanızdır zaten. Son ve en önemli tavsiyem; kariyer seçiminiz ne olursa olsun yaptığınız iş sevdiğiniz bir şey olsun.

LLler ucu bucağı olmayan arrayler gibidir fakat uygulamaları biraz karmaşıktır. LLler bir veri yapısı aracılığıyla tanımlanır ve veri yapısının içerisinde belli değişkenler tutulur. Bu değişkenlere ek olarak her bir itemı birbirine bağlamak için bir pointer tutulur. Bu sayede tüm itemlar birbirine bağlanarak bir liste yada bir array oluşturulur.

LLlerde ilk olarak yapmamız gereken şey bir data structure tanımlamaktır. Data structure ‘ın tanımı;

struct linkedList {

int studentID;

struct linkedList *next;

};

Burada struct linkedList diyerek linkedList adında veri yapısı tanımladık. Bu veri yapısının içerisinde öğrenci numaralarının tutulduğu bir değişken ve veri yapısının kendisinin bir pointerı var. Aslında daha fazla şey olabilir. Mesela char *studentName vb gibi.. daha bir çok değişkeni içeride tanımlamak mümkün ve normalde zaten bu kadar basit ya da sade olmaz. Genelde data structure içerisinde bir çok tipte değişken olur. Bu arada bu pointer da nereden çıktı demeyin. Bu linked list in oluşmasındaki temel öğelerden biridir. Burada pointer koymaktaki amaç ileride de daha iyi anlayacağınız gibi veri yapılarını bir birine bağlamak. Peki neden struct linkedList diyerek tanımladıkta int diyerek tanımlamadık derseniz şöyle bir açıklama sanıyorum mantıklı olur. Biz biliyoruz ki bir integer pointer tanımlarken int *degisken diyoruz. Yani int değişkenin türü. İşte aslında data yapılarıda bir değişken olduğundan ve biz de kendi oluşturduğumuz data structure için bir pointer oluşturmak istediğimizden next pointerının başına struct linkedList dedik. Ayrıca burada next in özel bir durumu yok dilersek subuti bile diyebilirdik yani yine mantıktan çıkartacağımız üzere eğer struct linkedList int gibi bir typesa o zmn *next de bir değişkendir. Bu açıklamalardan sonra gelelim bir sonraki adıma, bir sonraki adımda şunu yazacağız,

typedef struct linkedlist *list;

Bunu yazmakta ki amaç şu, biz biliyoruz ki typedefi kendi değişkenimizi oluşturmak için kullanırız. Fakat burada yeni bir type oluşturmuyoruz. Var olan typeın adını değiştiriyoruz. Ne gibi mesela typedef int ahmet dediğimizde ahmet artık int yerine kullanılabilen bir veri tipi oldu. ahmet numara=10; şeklinde bir kullanabiliriz. Biz yukarıda da söylediğim gibi biz az önce struct linkedList adında bir tip tanımladık. Bunu kullanırken nasıl ki int variable; diyorsak struct linkedList variable diyeceğiz ama bu, programı yazarken hem uzun hemde programı anlama açısından (başka bir kod yazıcısı için..) karmaşık bir şey. İşte bu uzun değişken tanımlamayı daha sade görünümlü ve anlaşılır yapabilmek için typedef komutunu kullandık. Artık struct linkedlist yerine sadece list yazsakta aynı şey olur veeee unutmuyoruz kii list artık bizim int gibi bir veri türümüz. Burada bir diğer ayrıntı yeni veri tipini *list olarak değiştirdik. Bunun nedeni şu; bildiğiniz gibi pointerlar memorydeki adresleri tutuyor. Burada memoryle direk ilişkili bir iş yapıyoruz (aslında herşey memoryle ilişkili bu söz biraz garip oldu ama anladınız sanıyorum anlatmak istediğimi) ve linked listin her elemanı memoryde bir yerde duruyor. Bu sebeple bizim onların adreslerini tutuyor olmamız gerekiyor. Tüm itemları birbirine bağlamak için ve her bir item bir pointer olarak tutulduğu için zaten bir next diye bir pointer tanımladık.

Şimdi sırada gerçek bir item oluşturma adımı var. Şimdi listenin en başını gösterecek olan head, o an nerede olduğumuzu gösteren bir head adında bir item oluşturuyoruz.

list head, save, temp;

Burada oluşturulan temp o an elimizde geçici olarak tutmak istediğimiz bir item için ve savei de daha başka işlerde kullanmak amacıyla tanımladık. Daha sonra ana programda head liste boş olduğu için NULLa eşitleyeceğiz. Bu eşitlik bize listenin sonuna geldiğimizi anlatacak. Bir item eklerken yada bir veriyi liste üzerinde arama yaparken listenin sonuna gelip gelmediğimizi işte bu NULL sayesinde anlayacağız.

Sıra listeyi doldurmaya geldi fakat buraya kadar olan şeyleri genel olarak toparlamak ve anlatılanları tek bir resimde görmek amacıyla bir kod olarak yazıyorum.

#include <stdio.h>
#include <stdlib.h>

//veri yapısı

struct linkedList {

int studentID;

struct linkedList *next;

};

//tanımlar

typedef struct linkedList *list;
list head, temp, save;

//ana program

int main(){
head = NULL;
system(“pause”);
return 0;
}

 Arkadaşlar kod tam anlamıyla çalışmayabilir, kafadan yazdım test etmedim. Umarım neyin nerede olduğuna dikkat etmişsinizdir. Neyi nerede tanımlıyoruz, nasıl yapıyoruz ıdı ve bıdı …

Gelelim item eklemeye, bunun için bir fonksiyon yazacağız. Fonksiyon içerisine sadece studentID için bir veri alacak çünkü diğer head vsler globalde tanımlı ana programda tanımlanmadığından onlarıda fonksiyona göndermeye gerek yok. Şimdiiiii o zaman fonksiyon şöyle olacak,

void insertBeginning (int data){

temp=(list)malloc(sizeof(struct linkedList));

temp -> studentID = data;

if(head==NULL){

head=temp;

head -> next = NULL;

}

else{

temp -> next = head;

head=temp;

}

}

Yukarıdaki fonksiyonda hali hazırda temp diye yukarıda tanımladığımız item için hafızada yer ayırdık. malloc önündeki (list) kısmı cast için gerekli çünkü değişken tipi list. Burada mantık şu, temp diye bir item var ve biz hafızada bir yer ayırıyoruz buna sonra bu item içindeki değişkeni listeye eklenmek istenen değişkene ekliyoruz. Bu sayede elimizde listeye eklenmek üzere hazırlanmış içinde kullanıcının listeye eklemek istediği bir item var. Bu olay bir paketleme işlemi gibi, satılacak mal bir pakete konuyor ve paket içinde şampuan ve bir açıklama zıbıdığı var atıyorum. Sonra bir bu küçük paketi daha sonra dağıtıma gönderilecek kolilere koyacağız. Koliyide mm neydi heh liste olarak düşünün.. Çaktınız mı köfteyi?? Kullanıcı datası parfüm oluyor ve biz onu item içerisine koyuyoruz. Item aslında paket, daha sonra o paketi de koli içine koyacağız. Evet az önce paket hazırlamayı anlattım sıra koliye yerleştirmekte. Burada bir itemı listeye yerleştirmenin farklı yolları var. Ben her geleni en başa koydum. Burada mantık şu; head eğer NULL sa bu liste miste ortada yok demektir. O zmn gelen paketi (temp) head paketine eşitle bu sayede elimizde yani kolide bir paket oldu. head -> next = NULL satırı da bir sonra ki item ekleme işleminde kullanılmak için yazılmış bir kod. Bu kodun tek amacı bu değil. İlk başta da söylediğim gibi NULL sayesinde listenin sonuna geldiğimizi anlıyoruz. Bu nedenle bu NULL un iki işlevi var. Farz edelim ki head NULL değil yani listede boş değil.. Bu durumda alternatif bir yolumuz daha olmalı, bu durum için şöyle bir yol izliyoruz; hani yukarıda temp diye bir paket yaptık ya o paketi listenin başına getiriyoruz. Bu da şöyle oluyor hani head en baştaydı ya, daha sonra heade bir item bağlıydı ve o itema başka bir item sonra onada başka bir tane sonra onada onada onada … öyle gidiyor. İşte düşün şimdi headle başlayan bir liste var, kafanda hayal et böyle ipe dizilmiş boncuklar gibi, sonra sen bir tane boncuğu alıp ipe geçiriyorsun ve temp -> next = head diyerek geçirdiğin boncuğun bir sonraki gösterge zıbıdığını heade bağlıyorsun. Bu durumda temp aslında senin yeni headin oluyor. ama bu olmaz o yüzden bir o head=temp diyerek headi başa almış oluyoruz. Burada eşitlemede kafanız karışmasın. Head göstermelik bir şey gibi böyle bir etiket o. Pointer olduğundan sen neye eşitlersen onun özelliklerini alır. Sen şimdi burada head=temp diyorsun ya hani temp baş olmuştu işte headde böylelikle yenilenen baş oluyor.

LLlerde ekleme bu şekilde fakat tüm işler bununla sınırlı değil bir veriyi arama silme vb işlemlerde mevcuttur. Ben onları burada anlatmayacağım çünkü o kadar zamanım yok ne yazık ki.. Eğer vakit bulursam on işlemlerin anlatımlarınıda buraya eklerim.

sadican

---